گروه بین الملل - رجانیوز: در حالی که گفته می شود دو موضوع تحریم ها و تحقیق و توسعه همچنان مورد اختلاف ایران و کشورهای 1+5 به ویژه آمریکا قرار دارد، برخی رسانه های نزدیک به دیپلمات های غربی مفاد توافق اولیه هسته ای را منتشر کردند.
به گزارش رجانیوز، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس از قول برخی منابع مدعی شده ایران در رایزنیهای هستهای با انتقال تمام اورانیوم غنیشده خود به روسیه موافقت کرده است. هنوز جزییات بیشتری از این خبر منتشر نشده است.
کانال 2 تلویزیون رژیم صهیونیستی نیز گزارش داد، توافقی که میان ایران و قدرتهای جهان در حال شکلگیری است، به ایران اجازه میدهد 6100 سانتریفیوژ در حال فعالیت در اختیار داشته باشد و تحریمهای اقتصادی نیز به صورت مرحلهای لغو شود.
این کانال تلویزیونی اسرائیلی گزارش داد، اما مذاکرهکنندگان باید چند مسئله اصلی را حلوفصل کنند؛ از جمله سرنوشت 13 هزار سانتریفیوژی که ایران تحت توافق جامع از به کارگیری آنها منع میشود، همین طور اینکه آیا ایران اجازه ادامه تحقیق و توسعه درباره سانتریفیوژهای پیشرفته را دارد یا خیر و اینکه اورانیوم غنیشده ایران چه خواهد شد.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا روز جمعه اظهار داشت، تصمیم حسن روحانی رئیس جمهور ایران برای ارسال نامه به سران کشورهای 1+5 نشانهای امیدوارکننده از آمادگی ایران برای اتخاذ تصمیمات دشوار برای رسیدن به توافق جامع است.
همین طور یک مقام اسرائیلی در گفتگو با روزنامه «تایمز اسرائیل» با بیان اینکه چارچوب این توافق به زودی به امضا میرسد و توافق جامع نیز ماه ژوئن صورت میگیرد.
رویترز: ایرانی ها می خواهند توافق اولیه محرمانه بماند
ادعای رسانه های رژیم صهیونیستی مبنی بر شکل گیری توافق اولیه بین ایران و 1+5 در حالی است که خبرگزاری رویترز نیز در گزارشی مدعی شد ایران و گروه 1+5 تا روز سه شنبه یک توافق 2-3 صفحه ای را که در واقع در برگیرنده راه حل اساسی ترین موارد مورد اختلاف است منتشر خواهند کرد.
در گزارش رویترز آمده است: درباره اینکه آیا باید سند احتمالی دو یا سه صفحه ای به طور علنی منتشر شود یا خیر، نیز بحث های شده است. این در حالی است که دو مقام اعلام کردند این سند منتشر خواهد شد. به گفته این مقامات، احتمال می رود برخی از جزئیات این توافقنامه محرمانه بماند و منتشر نشود. یک مقام گفت: « برنامه این است که سند دو- سه صفحه ای منتشر شود.»
رویترز درباره بخشی از جزییات این توافق نیز نوشت: یکی از ارقام اصلی مذکور در این توافقنامه احتمالاً مدت توافقنامه نهایی خواهد بود که به گفته مقامات باید بیش از ده سال اجرا شود. همچنین زمانی که توافق اصلی منقضی شود، احتمالاً برنامه هسته ای ایران تا دوره ای نیز تحت بازرسی های ویژه سازمان ملل خواهد بود.
در ادامه این گزارش آمده است: هنوز معلوم نیست آیا توافق بین دو طرف به طور رسمی در قالب توافقنامه رسمی امضا خواهد شد یا به صورت شفاهی اعلام خواهد شد. ایرانی ها با پیشنهاد یک توافقنامه مکتوب مخالفت کرده اند. چرا که بیم دارند با توجه به اینکه قرار است در ماههای آینده درباره جزئیات فنی بررسی و مذاکره شود، اعلام پایبندی به برخی مسائل در قالب یک توافقنامه مکتوب، فضای مذاکره را برای این کشور محدود سازد.
هاموند: چشم انداز ما ارائه یک بیانیه است
هر چند مقامات ایرانی از جمله ظریف و معاونان وی تاکید کرده اند که تاکنون هیچ سندی دو یا سه صفحه ای تنظیم نشده است، با این حال هاموند وزیر امور خارجه انگلیس با بیان اینکه احتمال تمدید مذاکرات وجود دارد از صدور یک یا چند بیانیه سیاسی پس از مذاکرات لوزان خبر داد : «چشمانداز ما توانایی ارائه یک بیانیه است، اینکه نوشتاری باشد یا نه موضوع اصلی نیست. یک یا شاید چند بیانیه سیاسی صادر خواهد شد تا این را روشن کنیم که ما مراحل سخت را پشت سر گذاردهایم و در حال انجام کارهای دقیق برای رسیدن به توافق هستیم.»
بلومبرگ: برخی تحریم ها 10 سال باقی می مانند
اما در همین حال خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ در گزارشی به بخشی از جزییات توافق اولیه ایران و 1+5 اشاره کرد.
در این گزارش آمده است: پنج دیپلمات آمریکایی و اروپایی با بیان این ادعا که اصرار ایران بر رفع فوری تحریمهای سازمان ملل مانع اصلی رسیدن به تفاهم بر سر چارچوب توافق هستهای تا موعد 31 مارس (11 فروردین) است میگویند برخی تحریمها علیه ایران تا ده سال پابرجا خواهند ماند.
این مقامات که خواستهاند نامشان فاش نشود به خبرگزاری بلومبرگ گفتهاند کشورهای غربی در حال مذاکره به ایران پیشنهاد رفع تحریمهای سازمان ملل، ظرف چهار تا شش سال را مطرح کردهاند. به گفته آنها برخی تحریمها هم ممکن است یک دهه پابرجا باقی بمانند.
به نوشته بلومبرگ، دو نفر از منابع حاضر در گفتوگوهای میگویند انتظار میرود «وانگ یی»، وزیر خارجه چین با طرحهای تازه وارد محل برگزاری این رایزنیها در سوئیس شود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد، وزارت خزانهداری آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهایی با طرح ادعاهای بیپایه درباره برنامه هستهای ایران علیه این کشور وضع کردهاند.
بلومبرگ مینویسد دیدگاه آمریکایی و اروپاییها در مذاکرات این است که تحریمهای نفتی علیه ایران ابتدا معلق شوند و سپس در طول مدت اجرای توافقنامه هستهای احتمالی به طور دائمی «حذف» شوند.
ابن خبرگزاری همچنین مدعی شد: در حالی که توافق آتی ایران را از غنی سازی اورانیوم در فردو منع کرده، سانتریفیوژهای مستقر تنها مجاز به تولید مولیبدن و ایزوتوپهای دیگرخواهند بود.
حساسیت مقامات غربی درباره فردو به دلیل عدم آسیب پذیری آن، تقریبا همه کارشناسان را پبه این نتیجه رسانده که یکی از اهداف اصلی غرب در توافق هسته ای با ایران ، ایجاد محدودیت برای تاسیسات فردو است.
فردو به دلیل اینکه 90 متر زیر کوه و زمین قرار گرفته است دارای موقعیتی استراتژیک است و در صورت حمله نظامی نیز این تاسیسات از بین نمی رود.
تبدیل کردن فردو به مرکز تحقیق و توسعه به منظور تولید ایزوتوپ ها (فعالیتی که در مرکز تهران نیز صورت می گیرد) و کنار گذاشته شدن غنی سازی به معنای تعطیلی آن به حساب می آید.
هر چند گزارش رسانه های غربی درباره جزییات توافق هسته ای تا زمان انتشار توافق اولیه مورد وثوق نیست با این حال آنچه که مشخص است تیم ایرانی و 1+5 به دنیال آن هستند تا پایان ماه مارس (یازده فروردین) یک توافق اولیه و سیاسی را منتشر کنند. به گفته رویترز تیم ایرانی اصرار دارد در صورت دستیابی به توافق اولیه این توافق منتشر نشود یا برخی از مفاد آن محرمانه باقی بماند.
هر چند حصول توافق سیاسی با مختصات اعلام شده، کاملا برخلاف مصالح ملی است با این حال فلسفه دو مرحله ای شدن توافق نیز مورد سئوال است. موضوعی که رهبر معظم انقلاب صریحا تیم تیم مذاکره کننده را از انجام آن نهی کردند.
آیت الله خامنه ای در دیدار فرماندهان نیروری هوایی ارتش در دهه فجر صراحتا به موضوع دو مرحله ای شدن توافق اشاره کرده و آن را رد کردند: اگر توافقی انجام شود، باید در یک مرحله و در بردارنده کلیات و جزئیات، با یکدیگر باشد. مفاد این قرار داد نیز باید روشن، واضح و غیرقابل تفسیر و تأویل باشد و مفاد توافق نباید به گونه ای باشد که طرف مقابل که عادت به چانه زنی دارد، در قضایای مختلف بهانه جویی کند.
با این حال پس از اظهارات رهبری انقلاب، برخی مقامات دولت با تغییر لفظ توافق سیاسی سعی در پاک کردن صورت مساله داشته و دارند هر چند که با توجه به منطق مذاکراتی آمریکا دو مرحله ای شدن توافق راه را برای فشار بیشتر به ایران و کسب امتیازات بیشتر درباره موضوع هسته ای برای طرف مقابل فراهم می آورد.