پایگاه اینترنتی ویکی لیکز (WIKI LEAKS) روز یکشنبه در اقدامی بیسابقه بیش از 91 هزار سند، درباره جزئیات عملیات نظامی امریکا در افغانستان را منتشر کرد که این اقدام مقامات امریکایی را به تکاپو واداشت.
به گزارش گرداب به نقل از جوان، ویکی لیکز که یک سازمان بینالمللی مستقر در سوئد است، از سال 2007 از طریق یک پایگاه اینترنتی، فعالیتهای خود را علنی کرده است و برخی اوقات، اسنادطبقهبندی شده دولتها را منتشر میکند.
این پایگاه اینترنتی، روز یکشنبه در اقدامی بیسابقه بیش از 91 هزار سند از جزئیات گزارشهای پنتاگون و برخی دیگر از نهادهای اطلاعاتی امریکا در جنگ افغانستان طی سالهای 2004 تا 2009 را منتشر کرد که واکنش های زیادی به دنبال داشت.
اسناد منتشر شده چند محور اصلی و مهم دارد که باعث شده تاکنون مقامهای امریکایی، دولت پاکستان، افغانستان و لهستان به آن واکنش نشان دهند. احتمالاً برخی دولتهای دیگر نیز، به محتوای آن واکنش نشان خواهند داد.
طالبان موشکهای حرارتی دارد
اسنادی که توسط پایگاه ویکیلیکز منتشر شده، تأیید میکند که طالبان موشکهای حرارتی در اختیار داشته و به وسیله آنها بالگردهای امریکایی را ساقط میکند.
این در حالی است که مقامهای امریکایی تاکنون از دستیابی طالبان به این توانایی امتناع کردهاند.
به عنوان نمونه در ماه مه 2007، یک بالگرد شنوک امریکایی در اثر شلیک یک موشک در هلمند افغانستان سقوط کرد و همه سرنشینان امریکایی آن کشته شدند.
امریکاییها آن موقع ادعا کردند که این حادثه در اثر شلیک تصادفی اتفاق افتاده است، ولی اسناد منتشر شده توسط ویکی لیکز نشان میدهد که طالبان با استفاده از موشکهای حرارتی این اقدام را انجام داده است.
این سند میگوید: بر اساس اطلاعات مربوط به نحوه پرتاب، میزان پرتاب و میزان قدرت جسم پرتاب شده، این موشک از آر.پی.جی بزرگتر بوده و احتمالاً یک موشک زمین به هواست.
دستگاه اطلاعاتی پاکستان (iSi) به طالبان کمک میکند
بخشی از اسناد منتشر شده نشان میدهد که iSi پاکستان، طالبان را علیه هند تسلیح میکرده است و البته هندیها نیز از این موضوع مطلع بودهاند.
به طور مثال یکی از این اسناد نشان میدهد که دستگاه اطلاعاتی پاکستان 15 هزار دلار برای کشتن برخی مقاطعهکاران هندی در افغانستان پول داده است.
یک سند دیگر نیز فاش میکند که ژنرال اشفق کیانی، فرمانده ارتش پاکستان، دستور حمله به سفارت هند و افغانستان را صادر کرده بود.
جنایات جنگی در افغانستان
یکی از مناقشهبرانگیزترین مسائلی که احتمالاً دولت امریکا را با چالش مواجه خواهد کرد، این است که برخی از 91 هزار سند منتشر شده، نشان میدهد سربازان امریکایی در افغانستان مرتکب جنایت جنگی شدهاند، ولی ارتش امریکا این موضوع را مخفی نگه داشته است.
"جولیان اسنج"، مؤسس ویکیلیکز گفته است که جنایات جنگی در افغانستان در اسناد منتشر شده پوشیده نگه داشته شده است.
اسنج گفته است، هزاران سند وجود دارند که نشان دهنده جنایات جنگی است و دولت امریکا به جای انتقاد از او باید برای تحت تعقیب قراردادن سربازان خود استفاده کند.
براساس گزارش گاردین، اسناد ویکی لیکز در 144 مورد، نشان دهنده حمله به غیر نظامیان افغانستان است.
در یک مورد در سال 2007 سربازان امریکا فقط به این دلیل که به آنها شلیک شده 19 غیر نظامی غیر مسلح را در شهر جلالآباد کشته و 50 نفر را زخمی کردهاند.
واکنش مقامات آمریکائی
واحد مرکزی خبر گزارش داد، اوباما در نخستین اظهار نظر عمومی خود درباره افشاء اطلاعات محرمانه از جنگ افغانستان به خبرنگاران گفت: "افشاء اطلاعات محرمانه و طبقه بندی شده از منطقه جنگی، می تواند جان افراد یا ماموریت ها را به خطر بیاندازد."
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا هم با اذعان به جنایات صورت گرفته گفت: "جلوگیری از پیامدهای منفی افشای این اسناد از اولویت های دولت امریکاست."
کاخ سفید هم انتشار این اسناد را تهدیدی برای امنیت ملی این کشور دانست و گفت: "انتشار این اسناد ممکن است جان امریکایی ها، متحدان واشنگتن و افراد محلی را که با امریکاییها همکاری کرده اند، به خطر اندازد."
همچنین رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا که هم اکنون در عراق بسر می برد، به گزارشگران در بغداد گفته است، با افشای این اسناد وحشت زده شده است.
دریاسالار "مایک مولن" در این حال برای کم اهمیت جلوه دادن موضع افشای اسناد گفت: "این اطلاعات مربوط به گذشته است و من به آینده تاکید دارم."
ژنرال "جیمز ماتیس"، جانشین پترائوس، که برای فرماندهی نیروهای امریکا در عراق و افغانستان انتخاب شده است نیز، افشای پرونده های محرمانه مربوط به جنگ افغانستان در اینترنت را، اقدامی به شدت غیر مسؤولانه توصیف کرد.
در این حال وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون)، یک نظامی امریکایی را که هم اکنون در کویت زندانی است، عامل اصلی انتشار هزاران اطلاعات محرمانه مربوط به جنگ افغانستان معرفی کرد.
"برادلی مانینگ" نظامی امریکایی هم اکنون به اتهام انتقال تصویری ویدئویی به پایگاه اینترنتی ویکی لیکز Wikileaks در خصوص حمله بالگرد ارتش آمریکا در بغداد سال 2007 که به کشته شدن چند تن، از جمله دو کارمند خبرگزاری رویترز منجر شد، در کویت زندانی است.
"جف مورل" سخنگوی پنتاگون اعلام کرد، بدون تردید مانینگ عامل کلیدی در افشای حدود 92 هزار سندی است که روز یکشنبه در پایگاه اینترنتی ویکی لیکز منتشر شد.